21 Tháng 8, 2025Kiểm định t-statistic là gì là điều các nhà nghiên cứu cần nắm rõ khi sử dụng phương pháp nghiên cứu thống kê. Tuy nhiên, không phải ai cũng thực hiểu một cách rõ ràng về khái niệm này và cách mà phương pháp này hoạt động ra sao. Trong bài viết này, cùng chúng tôi tìm hiểu sâu hơn những vấn đề xoay quanh T-statistic là gì.
1. Tổng quan về t-statistic
Tổng quan về t-statistic
T-statistic là một phương pháp kiểm định thống kê được sử dụng để xác định những sự sai khác của giá trị trung bình của tổng thể với giá trị có sẵn ban đầu. Ngoài ra, T-statistic còn dùng để xác định sự chênh lệch và sai khác giữa giá trị trung bình của hai đối tượng tổng thể.
Tuy nhiên, đây chỉ là khái niệm về mặt lý thuyết, trên thực tế, người nghiên cứu sẽ sử dụng các phần mềm thống kê được cài đặt đủ các thuật toán để thao tác nhanh và chính xác hơn. Khi đó, thông qua chỉ số Sig – mức ý nghĩa quan sát để thừa nhận hoặc phủ nhận các giả thuyết đưa ra ban đầu. Ví dụ như trong phần mềm spss, khi chỉ số Sig nhỏ hơn 5%, các nhà nghiên cứu sẽ phủ nhận các giả thuyết được đưa ra lúc đầu.
T-statistic thường được sử dụng trong nhiều phương pháp phân tích thống kê khác nhau như kiểm định t, hồi quy tuyến tính, phân tích phương sai (ANOVA) và phân tích hiệp phương sai (ANCOVA).
Để tính toán T-statistic trong SPSS, bạn có thể sử dụng các phương thức phân tích thống kê khác nhau, tùy thuộc vào loại phân tích mà bạn đang thực hiện.
>> Đọc thêm: Mã Hóa Dữ Liệu Trong SPSS Là Gì? Cách Mã Hóa & Ví Dụ Dễ Hiểu
2. Phân loại 4 dạng t-statistic
| Tên | Giả thuyết và thay thế | Loại thống kê sử dụng |
| T value | Bạn có một số mục nhất định trong mẫu, sau đó bạn sử dụng các bậc tự do cùng mức tin cậy mà bạn có thể chấp nhận được để ủng hộ hay bác bỏ giả thuyết ban đầu. | Xác định sự khác biệt về giá trị trung bình so với tổng thể, … |
| Z value | Bạn cần nắm được trung bình của các mẫu và độ lệch chuẩn với tổng thể. Giá trị z thấp hơn -1.96 và lớn hơn 1.96 được cho là có dấu hiệu bất thưởng và bạn cần xem lại. | Kiểm định vị trí một mẫu, vị trí cho hai mẫu, xác định giá trị trung bình cho các cặp mẫu,… |
| F value | Giá trị f là những giá trị tính toán từ dữ liệu ban đầu. Giá trị này sẽ được so sánh với một giá trị tới hạn F mà bạn đặt ra để so sánh với gian trị f. Nếu f>F thì bạn có thể phủ nhận giả thuyết ban đầu. | So sánh các mô hình thống kê có sẵn dữ liệu để xác định phương án phù hợp cho đối tượng. |
| X2 value | Sử dụng các dữ liệu ngẫu nhiên và có loại trừ lẫn nhau từ các biến độc lập để kiểm định giả thuyết. Mẫu càng lớn thì kết quả càng chính xác. | Kiểm tra mức độ sai khác có ý nghĩa thống kê giữa các biến có phân loại, kiểm tra tính độc lập giữa các biến,… |
3. Báo cáo kết quả t-statistic
Báo cáo kết quả t-statistic
Sau khi làm rõ các dạng t-statistic, cuối cùng, bạn phải báo cáo để biết được kết quả t-statistic là gì. Tùy thuộc vào từng loại kiểm tra t-statistic mà chúng ta sẽ có những cách kiểm tra khác nhau.
| Loại thử nghiệm | Số liệu thống kê báo cáo | |
| Kiểm tra tương quan và hồi quy | Nghiên cứu tâm lý giáo dục, tâm lý khách hàng,… | Số liệu được lấy ngẫu nhiên, bao gồm các phép đo định lượng và định tính. |
| Kiểm tra sự khác biệt giữa các nhóm | So sánh giữa các nhóm người, hoặc đối tượng trong những trường hợp cụ thể. | Số liệu được lấy ngẫu nhiên, bao gồm các phép đo định lượng và định tính. |
Dưới đây là một vài ví dụ để hiểu rõ hơn về những nội dung quan trọng của T-statistic là gì.
Ví dụ:
- Kiểm tra tương quan và hồi quy:
- Kiểm tra mối liên hệ giữa giá cả xe máy với những yếu tố liên quan như năm sản xuất, mẫu mã, màu sắc,…
- Nghiên cứu mối quan hệ giữa kết quả học tập của học sinh với vai trò của gia đình.
- Kiểm tra sự khác biệt giữa các nhóm:
- So sánh mức độ mua hàng giữa các nhóm tuổi khác nhau.
- So sánh và đánh giá doanh thu bán hàng theo quý của cửa hàng.
Trên đây là một số thông tin để giúp bạn đọc có thể giải đáp được câu hỏi T-statistic là gì. Với những người lần đầu làm quen với khái niệm này thật sự rất khó để hiểu và vận dụng chúng. Tuy nhiên nhờ vào các phần mềm thống kê hiện nay, công việc này đã trở nên dễ dàng hơn. Hy vọng các thông tin có trong bài viết đã cung cấp nguồn thông tin có giá trị cho bạn.
Nếu như những kiến thức tổng quan về T- statistic trên vẫn khiến bạn gặp khó khăn khi tiên hành chạy spss, Đừng ngần ngại, liên hệ ngay đến Tri Thức Cộng Đồng để được tư vấn về dịch vụ xử lý số liệu spss, giúp bạn tiết kiệm tối da hoá thời gian lại đạt được điểm số mong muôn.
Share
