Luận án tiến sĩ năng lực giải quyết vấn đề là hướng nghiên cứu được nhiều nghiên cứu sinh quan tâm trong lĩnh vực giáo dục, tâm lý và quản lý. Chủ đề này vừa mang tính học thuật, vừa có giá trị ứng dụng cao trong đổi mới giáo dục và phát triển tư duy sáng tạo. Bài viết dưới đây tổng hợp 100 đề tài hấp dẫn, kèm hướng dẫn chọn và triển khai hiệu quả.
1. Giới thiệu về luận án tiến sĩ năng lực giải quyết vấn đề

Giới thiệu về luận án tiến sĩ năng lực giải quyết vấn đề
Năng lực giải quyết vấn đề được xem là “kỹ năng cốt lõi” của thế kỷ 21, phản ánh khả năng tư duy phản biện, sáng tạo và ra quyết định trong những tình huống phức tạp. Đây là chủ đề đang được nhiều nhà khoa học, nhà giáo dục và nhà quản lý quan tâm nghiên cứu.
1.1. Đặc điểm và ý nghĩa của năng lực giải quyết vấn đề
Năng lực giải quyết vấn đề không chỉ là khả năng xử lý tình huống, mà còn là quá trình nhận diện – phân tích – lựa chọn giải pháp – đánh giá kết quả. Ở bậc tiến sĩ, việc nghiên cứu năng lực này giúp:
- Phát triển lý luận giáo dục theo hướng năng lực;
- Đề xuất mô hình giảng dạy và quản lý hiệu quả;
- Nâng cao khả năng ứng dụng thực tiễn của học thuật vào đời sống.
1.2. Hướng nghiên cứu phổ biến trong luận án tiến sĩ
Các hướng tiếp cận thường thấy gồm:
- Giáo dục học: phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh, sinh viên hoặc giáo viên.
- Tâm lý học: nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến năng lực tư duy và hành vi giải quyết vấn đề.
- Quản lý giáo dục – doanh nghiệp: ứng dụng năng lực giải quyết vấn đề trong lãnh đạo và ra quyết định.
1.3. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
Một luận án tiến sĩ năng lực giải quyết vấn đề thường dựa trên các lý thuyết như:
- Mô hình 4 bước của Polya (1957);
- Lý thuyết tư duy phản biện của Dewey;
- Chu trình học tập trải nghiệm của Kolb;
- Các mô hình năng lực OECD, PISA.
Phương pháp nghiên cứu phổ biến gồm khảo sát định lượng, phỏng vấn định tính, nghiên cứu thực nghiệm hoặc mô hình hóa dữ liệu.
>> Xem thêm: Tổng hợp 50+ đề tài luận án tiến sĩ Đại học Kinh tế TP HCM hot nhất
2. 100 đề tài luận án tiến sĩ năng lực giải quyết vấn đề

Đề tài luận án tiến sĩ năng lực giải quyết vấn đề
Dưới đây là 100 đề tài gợi ý, chia thành 5 nhóm lớn giúp bạn dễ chọn hướng nghiên cứu phù hợp. Mỗi nhóm tập trung vào một lĩnh vực khác nhau, từ giáo dục, tâm lý đến quản lý và xã hội học.
2.1. Nhóm đề tài trong lĩnh vực Giáo dục và Đào tạo
- Phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho sinh viên sư phạm qua học tập dự án.
- Đánh giá năng lực giải quyết vấn đề của học sinh THPT theo chương trình GDPT 2018.
- Dạy học tích hợp STEM nhằm nâng cao năng lực giải quyết vấn đề.
- Ứng dụng công nghệ số trong rèn luyện năng lực giải quyết vấn đề.
- Học tập trải nghiệm và tác động đến năng lực giải quyết vấn đề của sinh viên.
- Vai trò của hoạt động nghiên cứu khoa học trong phát triển năng lực giải quyết vấn đề.
- Dạy học theo mô hình PBL trong môn Toán THCS.
- Mối quan hệ giữa năng lực tự học và năng lực giải quyết vấn đề.
- Tác động của phương pháp học theo dự án đến kỹ năng giải quyết vấn đề.
- Xây dựng công cụ đánh giá năng lực giải quyết vấn đề trong dạy học đại học.
- Thiết kế chương trình bồi dưỡng năng lực giải quyết vấn đề cho giáo viên.
- Học tập trực tuyến và khả năng giải quyết vấn đề của sinh viên đại học.
- Ảnh hưởng của phương pháp dạy học sáng tạo đến năng lực giải quyết vấn đề.
- Phát triển năng lực giải quyết vấn đề qua dạy học tích hợp liên môn.
- So sánh năng lực giải quyết vấn đề giữa sinh viên khối kỹ thuật và khối xã hội.
- Ứng dụng học tập dựa trên trò chơi trong phát triển năng lực giải quyết vấn đề.
- Đánh giá năng lực giải quyết vấn đề qua học tập thực hành nghề nghiệp.
- Rèn luyện năng lực giải quyết vấn đề thông qua hoạt động ngoại khóa.
- Mô hình dạy học phân hóa và năng lực giải quyết vấn đề của học sinh.
- Phát triển năng lực giải quyết vấn đề thông qua nghiên cứu khoa học sư phạm ứng dụng.
>> Xem thêm: Dịch vụ viết luận văn thạc sĩ uy tín, chuyên nghiệp tại Tri Thức Cộng Đồng
2.2. Nhóm đề tài Tâm lý học và Phát triển cá nhân
- Mối quan hệ giữa trí tuệ cảm xúc và năng lực giải quyết vấn đề của sinh viên.
- Ảnh hưởng của động cơ học tập đến khả năng giải quyết vấn đề.
- Tác động của tư duy phản biện đến năng lực giải quyết vấn đề.
- Sự khác biệt giới tính trong kỹ năng giải quyết vấn đề.
- Mối liên hệ giữa sáng tạo và năng lực giải quyết vấn đề.
- Ảnh hưởng của stress học tập đến khả năng giải quyết vấn đề.
- Vai trò của tự nhận thức trong quá trình giải quyết vấn đề.
- Tác động của mindfulness (chánh niệm) đến năng lực giải quyết vấn đề.
- Phong cách tư duy và năng lực giải quyết vấn đề ở sinh viên.
- Tư duy hệ thống và khả năng giải quyết vấn đề trong học tập.
- Mối quan hệ giữa khả năng giao tiếp và giải quyết vấn đề trong nhóm.
- Phân tích nhân tố ảnh hưởng đến năng lực giải quyết vấn đề cá nhân.
- Đào tạo kỹ năng mềm và năng lực giải quyết vấn đề của thanh niên.
- Năng lực giải quyết vấn đề trong quá trình ra quyết định nghề nghiệp.
- Mối quan hệ giữa trí tuệ xã hội và năng lực giải quyết vấn đề.
- Ảnh hưởng của trải nghiệm thất bại đến khả năng giải quyết vấn đề.
- So sánh năng lực giải quyết vấn đề giữa sinh viên năm 1 và năm cuối.
- Năng lực giải quyết vấn đề trong hành vi thích ứng với thay đổi.
- Phát triển năng lực giải quyết vấn đề qua đào tạo kỹ năng tư duy phản chiếu.
- Đánh giá năng lực giải quyết vấn đề của sinh viên đại học bằng phương pháp trắc nghiệm hành vi.
2.3. Nhóm đề tài Quản lý, Lãnh đạo và Tổ chức
- Năng lực giải quyết vấn đề của cán bộ quản lý trong trường đại học.
- Đánh giá năng lực giải quyết vấn đề của lãnh đạo doanh nghiệp nhỏ và vừa.
- Mối quan hệ giữa ra quyết định chiến lược và năng lực giải quyết vấn đề.
- Vai trò của năng lực giải quyết vấn đề trong quản trị nhân sự.
- Phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho lãnh đạo trẻ.
- Năng lực giải quyết vấn đề trong quản lý khủng hoảng truyền thông.
- Phân tích yếu tố ảnh hưởng đến năng lực giải quyết vấn đề của nhà quản lý công.
- Văn hóa tổ chức và năng lực giải quyết vấn đề trong doanh nghiệp Việt Nam.
- Xây dựng khung năng lực giải quyết vấn đề cho nhà quản lý giáo dục.
- Đào tạo năng lực giải quyết vấn đề trong quản lý dự án.
- Ảnh hưởng của năng lực phản biện đến khả năng giải quyết vấn đề lãnh đạo.
- Mối liên hệ giữa năng lực sáng tạo và giải quyết vấn đề trong doanh nghiệp.
- Năng lực giải quyết vấn đề trong quản lý thay đổi tổ chức.
- Ứng dụng mô hình năng lực vào đánh giá hiệu quả lãnh đạo.
- Phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho đội ngũ quản lý nhà nước.
- Đánh giá năng lực giải quyết vấn đề trong quản lý giáo dục đại học.
- Năng lực giải quyết vấn đề trong điều hành khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.
- Xây dựng chương trình mentoring phát triển năng lực giải quyết vấn đề lãnh đạo trẻ.
- Tác động của văn hóa công sở đến năng lực giải quyết vấn đề nhân viên.
- Đào tạo kỹ năng giải quyết vấn đề trong tổ chức học tập hiện đại.
>> Xem thêm: Các mẫu bìa tiểu luận đẹp, ấn tượng nhất cho sinh viên
2.4. Nhóm đề tài Công nghệ và Đổi mới sáng tạo
- Phát triển năng lực giải quyết vấn đề thông qua học tập dựa trên công nghệ số.
- Tư duy tính toán (Computational Thinking) và năng lực giải quyết vấn đề.
- Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong đánh giá năng lực giải quyết vấn đề.
- Vai trò của học tập trải nghiệm thực tế ảo (VR/AR) trong phát triển năng lực.
- Dạy học bằng mô phỏng số trong đào tạo kỹ năng giải quyết vấn đề kỹ thuật.
- Học tập dựa trên trò chơi (Game-based Learning) và tư duy giải quyết vấn đề.
- Phát triển năng lực giải quyết vấn đề qua dự án nghiên cứu sáng tạo.
- Năng lực giải quyết vấn đề trong thời đại chuyển đổi số giáo dục.
- Đào tạo kỹ sư công nghệ với năng lực giải quyết vấn đề phức tạp.
- Phát triển năng lực giải quyết vấn đề trong học tập lập trình.
- Vai trò của tư duy thiết kế (Design Thinking) trong giải quyết vấn đề.
- Đánh giá năng lực giải quyết vấn đề bằng hệ thống e-learning.
- Ứng dụng dữ liệu lớn (Big Data) trong đo lường năng lực giải quyết vấn đề.
- Nghiên cứu năng lực giải quyết vấn đề trong các nhóm sáng tạo startup.
- Ảnh hưởng của AI đến phương thức phát triển năng lực giải quyết vấn đề trong giáo dục.
- Xây dựng nền tảng trực tuyến đánh giá năng lực giải quyết vấn đề học sinh.
- Phát triển năng lực giải quyết vấn đề qua mô hình lớp học đảo ngược.
- Sự thay đổi tư duy giải quyết vấn đề của sinh viên trong môi trường học ảo.
- Mô hình thực hành sáng tạo và năng lực giải quyết vấn đề của kỹ sư trẻ.
- Đào tạo năng lực giải quyết vấn đề trong lĩnh vực công nghệ cao.
2.5. Nhóm đề tài Xã hội, Hành vi và Phát triển bền vững
- Năng lực giải quyết vấn đề trong hoạt động khởi nghiệp xã hội.
- Vai trò của năng lực giải quyết vấn đề trong bảo vệ môi trường.
- Mối quan hệ giữa giá trị sống và khả năng giải quyết vấn đề xã hội.
- Phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho thanh niên tình nguyện.
- Đánh giá năng lực giải quyết vấn đề trong quản lý cộng đồng.
- Năng lực giải quyết vấn đề trong ứng phó biến đổi khí hậu.
- Tư duy hệ thống và giải quyết vấn đề trong phát triển bền vững.
- Vai trò của công dân số trong giải quyết vấn đề xã hội.
- Năng lực giải quyết vấn đề trong phòng chống bạo lực học đường.
- Giải quyết vấn đề trong tổ chức phi chính phủ (NGO).
- Mối liên hệ giữa đạo đức nghề nghiệp và năng lực giải quyết vấn đề.
- Phát triển năng lực giải quyết vấn đề trong truyền thông đa văn hóa.
- Xây dựng năng lực giải quyết vấn đề trong hoạt động xung kích thanh niên.
- Hành vi xã hội tích cực và khả năng giải quyết vấn đề.
- Đánh giá năng lực giải quyết vấn đề trong công tác xã hội học đường.
- Ảnh hưởng của giáo dục công dân toàn cầu đến năng lực giải quyết vấn đề.
- Phát triển năng lực giải quyết vấn đề trong các chương trình phát triển cộng đồng.
- Năng lực giải quyết vấn đề trong quản lý rủi ro xã hội.
- Đào tạo công dân toàn cầu với năng lực giải quyết vấn đề phức tạp.
- Ứng dụng tư duy hệ thống trong phát triển năng lực giải quyết vấn đề xã hội.
3. Lưu ý khi chọn và triển khai đề tài luận án

Lưu ý khi chọn và triển khai đề tài luận án
- Chọn hướng nghiên cứu rõ ràng: Nên xác định mục tiêu cụ thể (giáo dục, tâm lý, quản lý…).
- Bám sát thực tiễn: Đề tài càng gắn với bối cảnh trong nước thì càng có giá trị ứng dụng.
- Có công cụ đo lường cụ thể: Nên sử dụng thang đo năng lực, bảng quan sát, hoặc mô hình phân tích dữ liệu định lượng.
- Cập nhật tài liệu quốc tế: Đọc thêm các báo cáo của OECD, UNESCO, hoặc bài đăng Scopus để làm cơ sở lý luận.
- Đảm bảo đóng góp mới: Luận án cần chỉ ra khoảng trống nghiên cứu và đề xuất mô hình mới.
Nhìn chung, luận án tiến sĩ năng lực giải quyết vấn đề là hướng nghiên cứu mang giá trị học thuật và thực tiễn lớn, phù hợp với xu hướng đổi mới giáo dục hiện nay. 100 đề tài trên bao quát nhiều khía cạnh từ giáo dục, tâm lý, quản lý đến công nghệ, giúp bạn dễ dàng chọn lựa và phát triển ý tưởng phù hợp. Một luận án thành công không chỉ phản ánh năng lực học thuật, mà còn là minh chứng cho khả năng tư duy sáng tạo và đóng góp vào sự phát triển tri thức của xã hội.