Ngày nay, sau khi tốt nghiệp đại học, nhiều người mong muốn tiếp tục học lên cao hơn để mở rộng kiến thức và phát triển sự nghiệp. Vậy thạc sĩ là gì và vì sao chương trình này lại được đánh giá cao như vậy? Hãy cùng Tri Thức Cộng Đồng tìm hiểu chi tiết ngay dưới đây.
1. Thạc sĩ là gì?

Định nghĩa thạc sĩ là gì?
Theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo, thạc sĩ là bậc học sau đại học, nằm giữa trình độ cử nhân và tiến sĩ. Đây là chương trình học chuyên sâu, giúp người học nâng cao năng lực chuyên môn, nghiên cứu và ứng dụng thực tế.
Nói một cách dễ hiểu, thạc sĩ là người đã hoàn thành chương trình đào tạo nâng cao, có kiến thức vững chắc trong một lĩnh vực chuyên ngành. Bằng thạc sĩ thể hiện năng lực học thuật, tư duy nghiên cứu và khả năng làm việc chuyên sâu – yếu tố quan trọng giúp bạn tạo dựng lợi thế cạnh tranh trong nghề nghiệp.
2. Các loại chương trình đào tạo thạc sĩ phổ biến
Khi tìm hiểu thạc sĩ là gì, bạn sẽ thấy rằng chương trình đào tạo thạc sĩ không chỉ có một loại duy nhất. Tùy theo mục tiêu nghề nghiệp và định hướng học tập, các trường đại học trên thế giới chia chương trình thạc sĩ thành hai nhóm chính: thạc sĩ nghiên cứu và thạc sĩ ứng dụng.
Cả hai loại đều mang lại kiến thức chuyên sâu, nhưng mỗi hình thức lại có cách tiếp cận, mục tiêu và cơ hội phát triển khác nhau.
2.1. Thạc sĩ nghiên cứu (Master of Science – MSc, MA, MRes,…)
Thạc sĩ nghiên cứu là chương trình dành cho những ai muốn đi sâu vào lĩnh vực học thuật, nghiên cứu khoa học hoặc giảng dạy đại học sau này. Đây là lựa chọn lý tưởng cho những người có định hướng học lên tiến sĩ (PhD).
Trong chương trình này, người học không chỉ học các môn chuyên ngành nâng cao mà còn phải thực hiện đề tài nghiên cứu độc lập dưới sự hướng dẫn của giảng viên hoặc giáo sư hướng dẫn.
Một số loại bằng phổ biến của nhóm này gồm:
- MSc (Master of Science): Thạc sĩ Khoa học – tập trung vào các lĩnh vực kỹ thuật, công nghệ, tự nhiên.
- MA (Master of Arts): Thạc sĩ Nghệ thuật – phổ biến trong các ngành xã hội, ngôn ngữ, truyền thông, giáo dục.
- MRes (Master of Research): Thạc sĩ Nghiên cứu – hướng hoàn toàn vào nghiên cứu, là bước đệm trước khi học tiến sĩ.
2.2. Thạc sĩ ứng dụng (MBA, MPA, M.Ed,…)
Khác với thạc sĩ nghiên cứu, thạc sĩ ứng dụng (hay còn gọi là Professional Master’s Degree) tập trung vào việc phát triển kỹ năng thực hành và quản lý chuyên môn. Đây là loại bằng được thiết kế cho những người đang đi làm, muốn nâng cao năng lực, mở rộng cơ hội thăng tiến và ứng dụng kiến thức ngay vào công việc thực tế.
Một số chương trình phổ biến:
- MBA (Master of Business Administration): Thạc sĩ Quản trị Kinh doanh – dành cho nhà quản lý, doanh nhân, người muốn phát triển trong lĩnh vực kinh tế.
- MPA (Master of Public Administration): Thạc sĩ Hành chính công – phù hợp với người làm việc trong khu vực nhà nước hoặc tổ chức phi lợi nhuận.
- M.Ed (Master of Education): Thạc sĩ Giáo dục – giúp giáo viên, giảng viên, chuyên viên giáo dục nâng cao trình độ giảng dạy và quản lý.
3. Điều kiện và yêu cầu để học thạc sĩ

Điều kiện và yêu cầu để học thạc sĩ
Để nhận bằng thạc sĩ, học viên cần đáp ứng nhiều điều kiện về học tập, nghiên cứu và luận văn tốt nghiệp.
2.1. Điều kiện đầu vào chương trình thạc sĩ
Để được xét tuyển vào chương trình thạc sĩ, người học cần đáp ứng một số điều kiện cơ bản do Bộ Giáo dục & Đào tạo và các trường đại học quy định như sau:
- Có bằng cử nhân hoặc tương đương: Đây là điều kiện tiên quyết. Học viên phải tốt nghiệp đại học đúng hoặc gần chuyên ngành đăng ký học thạc sĩ. Một số trường chấp nhận bằng tương đương (ví dụ: bằng đại học nước ngoài được công nhận tại Việt Nam).
- Điểm trung bình tích lũy đạt yêu cầu: Thông thường, để đủ điều kiện học thạc sĩ, điểm trung bình (GPA) phải đạt từ 6.5/10 trở lên hoặc tương đương 2.5/4.0.
Chứng chỉ ngoại ngữ: Nhiều trường, đặc biệt là các chương trình liên kết quốc tế, yêu cầu người học có chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế như: IELTS: từ 5.5 – 6.5 trở lên, TOEFL iBT: từ 65 điểm trở lên - Kinh nghiệm làm việc: Các chương trình như MBA (Thạc sĩ Quản trị Kinh doanh), MPA (Thạc sĩ Hành chính công) thường ưu tiên ứng viên có từ 1–3 năm kinh nghiệm làm việc.
2.2. Thời gian và nội dung học tập
Thời gian học thạc sĩ phụ thuộc vào từng quốc gia, trường học và hình thức đào tạo. Tuy nhiên, nhìn chung chương trình thạc sĩ kéo dài từ 1 đến 2 năm.
- Tại Việt Nam: Phần lớn các chương trình thạc sĩ được thiết kế trong 2 năm, chia làm 4 học kỳ.
- Tại nước ngoài: Một số trường quốc tế tổ chức chương trình học tăng tốc (1 năm) hoặc linh hoạt (1,5–2 năm), phù hợp cho người đi làm.
2.3. Bài luận văn tốt nghiệp thạc sĩ
Một trong những yếu tố quan trọng quyết định việc bạn có được công nhận bằng thạc sĩ hay không chính là luận văn thạc sĩ. Đây là “trái tim” của chương trình, thể hiện năng lực nghiên cứu, tư duy độc lập và khả năng ứng dụng kiến thức vào thực tiễn của học viên.
>> Đọc thêm: Thạc sĩ là học hàm hay học vị? Điểm khác nhau của học hàm & học vị
Qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ thạc sĩ là gì, điều kiện học và tầm quan trọng của luận văn trong chương trình đào tạo. Học thạc sĩ không chỉ giúp nâng cao kiến thức mà còn mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp và phát triển bản thân trong tương lai.